INDICI:  AIDOMAGGIORESI DA RICORDARE  -  GENERALE  -  ritorna alla pagina principale

Sa Canzone de Venere De Juanni Atzori Poeta de Aidumajore (Avversità contro Venere) Sesta Torràda

1
Venere custa orta m'as traittu (1)
Essende sa pius bella de ogni Dea
Ma como ch'isco chi ses bella e fea
Cun Venere non fatto pius abìttu
Venere custa orta m'at traittu

2
Deo non nego ch'issa siat bella

Anzis es de sas bellas s'istupòre
Su sole ei sa luna e dogni istella

Subalternos li sunu in s'isplendore
La mirat s'architette, su pintore

Nemos a la descrier es perìttu
                              Venere ……

3
Deputados, Ministros e Sovranos

Perden sas Legges adorende a issa

Sos astronomos mirendela fissa
Su mappamundu lis ruet de manos

A sos pius miserinos male sanos

De s'amore elettrizat s'appititu
                                  Venere ........

4
In dogni terra Venere es famada

Sos poetas li formana corona
Tottus sos musicantes d'Elicona
La cantana cun s'arpa cuncordada
Ma si che Deo l'aeren proada
Già l'aiana morta a ferru frittu
                                   Venere ………

5
Antigamente la cantàn sos Grecos

Como sos innos sunu universales

Sos montes nde repitini sos ecos
De sos tantos rumores musicales

Zegos e zoppos e bezzos pedrales
In fattu sou curren a trinchittu
                                      Venere ……..

6
Bazi a girare dae Sud a Nordo
E dae Oves caminade a Este

Azis a bider chi tottu cuncordos
Sunu pro l'adorare sos terrestres
Finzas cuddos selvaticos arestes
Chi naschesin e viven in su littu
                              Venere …..

7
Es Venere sa chi faghet delirare
Personas bonas e de ogni cettu
L'incensan e li trattana rispettu

Sos giovaneddos a proas de pare
E issa li custumat regalare
Calchi flore 'e sifilide ischisittu
                             Venere ……

8
Sifiliticos flores  lis offerit
In su Cupid'isfogu 'e sos amores

Biadu chie coglit cussos flores

Tottu vida si nd'istat giardineri
E nde lassat sos fizos erederis
In pena de s'orribile delittu
                              Venere ….

9
At unu visu dilicadu e bellu

Attraente pius de calamida
De su samben umanu es su flagellu
De chie l'adorat omicida

Si non bocchit, abbreviat sa vida
O lassat calchi membru parassittu
                                 Venere …..

10
S'omine ch'es de Venere aggravadu

E a su Deus Mercuriu s'inchinat

Andat dae s'iscogliu a sa ruina
Li creschen sos dolores senza gradu
In dun'immensu mare avvelenadu

Finit sas dies consuntu e afflittu
                             Venere .........

11
Gai nos trattat sa fiza e Giove

Chi Nettunu ingendresit de s'ispuma (2)
Sos isfarzos nervosos nos promovet
Cun su fogu amorosu nos consumat

Cantu siat nociva non s'assumat

Ca su mal'oltrepassat s'infinittu
                                    Venere …..

12
Custa es sa Reina de sas rosas
Chi adornat giardinos e campagnas
Però si li mirades sas intragnas
Las portat infettas e fragosas

Piagas, maladias rigorosas

Distribuit cun grande sollicìtu
                                  Venere .....

13
Deo menzus a Venere creìa 
E la mirao cun bastante affettu
Ma como chi conosco su deffettu

Allontanu non pius amiga mia
Ca m'attachesit una maladia
Simil'a sos flagellos de s'Egittu
                                      Venere ........

14
Venere ch'es sa Dea 'e sos amores
E chi li faghet sos coros infiammare

Postu mi seo deo a l'adorare
E l'incontresi carriga 'e dolores
Già la creìa giardinu 'e fiores

E d'est unu desertu maladittu
                                 Venere .....

15
Venere ch'es sa Dea 'e sa bellesa

E centru de s'amabile reposu

Andesi a la mirare curiosu
E l'incontrèsi carriga 'e malèsa
E de issa s'origin' es dipesa
Chi aggiumai fi mortu poverittu
                                 Venere ….

16
Cando 'e Venere intesu apo sa fama

Andesi a la mirare cun premura

Creindela ch'esser calchi dama
Onesta, reputada bella e pura

Invece est unu caos de margura

Chi mai non li mancat caldu o frittu
                                Venere ….

17
Innantis custa Venere creìa
Un Eden nou fattu a sa moderna

Intr'a mesu po mala sorte mia
E l'incontro fetente una caverna
Chi si m'istento in sa parte interna
Mi nde ogat sos ojos su muschittu
                           Venere …..

18
Si m'istento pius internamente

Arranzadu m'ait custa orta

Appenas chi giampadu appo sa porta
A berrita cazzada e riverente

De sas piagas s'odore ferente

Mi obblighesit cambiare sittu
                            Venere ….

19
Ecco chi nd'esso a conca abbassada

Esclamende altamente cun dolore
A bitt'iscopu l'ana intitulada
A Vener pro reina e su bellore
Tropp'istolidos fin sos autores
Ch'in favore de Venere ana iscrittu
                                    Venere ….

20
Dae sa prus remota antighidade
De Vener intonesin sa bellesa
O pobera ingannada umanidade
A adorare una vile ti ses resa

Nadeli menzus Dea 'e s'impuresa
Ca de lode no tenet merìtu
                                      Venere ….

21
Non meritat onores e né festas 

Nadeli brutta perdìda evitanda

Infogadu vulcanu chi tramandat

Fogu de passiones disonestas

Nave chi girat e aprodat pestas

Campu de funestissimu profittu
                                       Venere ....

22
Nadeli s'incantevole sirena
Ch'ingannat s'ammiragliu pius attentu
De calamida barbaru istrumentu
Chi nd'istrazzat sos coros e velenat 

De males e lorduras ricca vena

Lupa de insaziabile apitittu
                                    Venere …..

23
Deo bos giuro in fide 'e Cristianu
E mi protesto cun boghe sonora
Da sas terras chi Venere dimorat
Si potto ch'isto miglias a lontanu

Allargu dae me serpe africanu

Dignu de su furore sodomittu (3)
                                     Venere …..

24
Abbandonade dae como in susu
Sa Vener chi bos paret tantu amena
Volgarmente de narrer amos usu

Bon'est iscramentare in testa anzena
Però si bos piaghet sa cancrena
Non la lassedas sighide s'abittu

Venere custa orta m'at traittu

ANNOTAZIONI

(1)  Venere custa orta m'at traittu …
Venere detta anche Afrodite e Ciprigna perché salita sulla terra nell'isola di Cipro, era Dea della bellezza e dell'amore, figlia di Giove e di Dione, nata dalla spuma del mare, aveva il suo culto principale in Cipro, a lei era sacro il mirto, la rosa, il melo, il papavero, la lepre e il delfino. Era la moglie di Vulcano a cui un giorno fu detto da Apollo che sua moglie giacea in adulteri amplessi con Marte, onde Vulcano, che era fabbro ferraio, fece una rete con fili sottilissimi che vinceva in sottilizza la tela del ragno e, tesela acconciamente, ne recinse il letto in cui Venere e Marte restarono presi. Vulcano spalancò le porte e si introdusse in Numi acciochè vedesser sua moglie in sifatta impurezza. Venere si innamorò poi di Adone, figlio di Mirra, il più bel giovine del mondo.  (clicca per tornare alla poesia)

(2)  Chi Nettunu ingendresit de s'ispuma …..
Siccome Nettuno imperava nel mare, apellavano Nettuno anche il mare, onde il poeta vuol dire che Venere nacque dalla spuma del mare.     
(clicca per tornare alla poesia)

(3)  Dignu de su furore sodomitu
Dio piove fuoco sugli abitanti di Sodoma e Gomorra che secondo la Bibbia vennero arse, è questo il furore sodomito che dice il nostro poeta della naturalezza e meravigliosa facilità.     

Il Poeta in questa canzone dimostra che era gravemente irritato contro la malattia venerica che aveva nell'ossa, quindi stimolato o meglio elettrizzato il poetico cervello dai gravi mali che soffriva, si esprime con virezza e leggiadria meravigliosa.

Recupero del testo a cura di MARIO ATZORI.

vai a inizio pagina